Onbewust

Wist jij dat het grootste deel van jouw functioneren onbewust wordt aangestuurd in je brein? Maar liefst 11,2 miljoen bits per seconde van denken, voelen en doen doe je onbewust en slechts 60-90 bits per seconde doe je bewust.

Je onbewuste brein regelt allerlei automatische processen zoals ademhaling, hartslag, spijsvertering. Dit gaat volledig automatisch. Je kunt bijvoorbeeld niet bewust kiezen om je hart te laten kloppen, je nieren te laten werken of je eten te laten verteren door je maag. Als je slaapt, is je bewuste brein ‘uit’ maar je onbewuste brein gaat nog volop door.

Het onbewuste brein bevat ook een enorme hoeveelheid informatie en automatisch aangeleerde processen en het is de bron van je intuïtie. Het bewuste brein (slechts het topje van de ijsberg) gebruik je voor bewuste handelingen zoals praten en analyseren. Je bewuste brein kan maar een beperkte hoeveelheid informatie verwerken en kan ook maar één ding tegelijk. In vergelijking daarmee is je onbewuste brein een megacomputer met een enorme hoeveelheid opgeslagen kennis en ervaring.

Vanuit je onbewuste brein gaat het handelen veel sneller dan vanuit je bewuste brein. Misschien herken je het wel. Je verliest je evenwicht en voor je het weet heb je je aan iets vastgegrepen. Dat ging eigenlijk zo snel dat niet eens goed tot je doordringt dat je aan het vallen was. Of je rijdt op de snelweg en er gebeurt plotseling wat. Iemand remt uit het niets. Vanuit je onbewuste brein heb je al lang zelf op de rem getrapt voordat je er over na kunt denken.

Je onbewuste brein bevat een enorme hoeveelheid opgeslagen data en informatie. Zo kun je vanuit je onbewuste brein reageren op een prikkel, bijvoorbeeld een bepaald geluid, muziek of een bepaalde geur. Herken jij het dat bepaalde geluiden of geuren je plotsklaps terugbrengen naar een bepaalde herinnering of een bepaalde emotie bij je oproepen?

Het bewuste brein is de grondslag voor het denken, analyseren, praten. We denken dat we hiermee heel veel doen. Dat veel van onze gedragingen plaatsvinden door dat bewuste brein. Onze keuzes, carrières, keuzes in de liefde, motivatie, beweegredenen. Maar dit alles is zwaar overschat aangezien 95% van wat jij doet onbewust gebeurt.

Weten dat het grootste deel van wat jij doet onbewust gebeurt, kan je helpen wat te relativeren. Veel mensen willen alles onder controle houden wat er gebeurt in het leven en denken dat zij daar zelf een bewuste rol in hebben. Dit is dus maar ten dele waar.

Kun je dan helemaal niets veranderen?

Natuurlijk wel. Je kunt je (onbewuste) brein deels herprogrammeren. Bij verslavingen en gewoontes kun je door herhaling andere keuzes aanleren. Ga eens op een andere plek zitten dan dat je deed toen je nog alcohol dronk of nog rookte. Doe eens iets in een andere volgorde. Ga wat anders doen, een stukje lopen. Verander iets aan die gewoontes die je wilt doorbreken. Zorg dat je onbewuste brein je niet laat herinneren aan de vorige situaties waarin je altijd alcohol dronk. Je hersenen maken dan nieuwe verbindingen aan en bij herhaling op herhaling wordt dit dan in het onderbewustzijn opgeslagen.

Ook kan het herkennen van de triggers die jouw onbewuste brein vertaalt naar gedrag en emoties enorm waardevol zijn om patronen te veranderen. Wanneer je meer inzicht hebt, bijvoorbeeld in wat nou uitlokt waarom je bepaald gedrag laat zien, waarom een bepaalde situatie of gedrag van een ander je altijd weer irriteert, waarom je op andere momenten verdrietig of boos wordt, kun je dat kleine stukje bewustzijn dat je hebt toch nog iets vergroten door te kiezen voor ander gedrag, omdat je snapt waar het gedrag vandaan komt en ruimte kunt geven aan de emotie die erbij hoort. Hierdoor schiet je niet meer automatisch in de verdediging maar ben je in staat bewustere keuzes te maken die passen bij jouw behoeften.